HỌC VĂN CHỊ NGUYỄN MINH HIÊN

Từ thuần Việt

Từ Hán Việt

Ví dụ sử dụng

Giao cho người mình tin cẩn

Thác phó

Sau khi quân ta đại thắng, tiêu diệt và làm tan rã 15 vạn viện binh của giặc, Vương Thông buộc phải giảng hòa, rút quân về nước, Nguyễn Trãi nhận thác phó từ Lê Lợi viết “Đại cáo Bình Ngô” - áng thiên cổ hùng văn.

Tầm nhìn, tầm hiểu biết, khả năng nhận thức, xem xét và đánh giá vấn đề.

Nhãn quan

Những góc nhìn mới lạ trong cách ngắm nhìn và thưởng thức mọi đối tượng là điểm đặc biệt đem đến tính độc đáo trong phong cách sáng tác của Nguyễn Tuân. Mái tóc dài óng ả của người con gái, dưới góc độ văn hoá, phong tục vốn có thể hiện sự thuỳ mị, nết na bao nhiêu thì dưới nhãn quan của Nguyễn Tuân lại quyến rũ, sang trọng bấy nhiêu trong tác phẩm “Tóc chị Hoài”. Vẫn là hình ảnh mái tóc người con gái, sau cách mạng, Nguyễn Tuân đem vẻ đẹp ấy gán cho sông Đà thành “áng tóc trữ tình” mênh mang tuyệt đẹp của núi rừng Tây Bắc trong “Người lái đò sông Đà”.

Bản thảo tác phẩm của người chết để lại

Di cảo

Trong những trang di cảo cuối đời của mình, Hồ Chí Minh để lại cho con dân Việt Nam những lời tha thiết:

 “Còn non, còn nước, còn người

 Thắng giặc Mỹ, ta sẽ xây dựng hơn mười ngày nay!”

(Di chúc của Hồ Chí Minh)

Đúng là “Trên đời có những thứ chỉ giải quyết được bằng thơ” (Maiacopxki). Mọi điều chất chứa trong trái tim vị lãnh tụ vĩ đại thoát từ câu thơ ấy, để nhân dân muôn đời sau nhìn vào mà nhớ lấy nguồn cội, giá trị, trách nhiệm của chính mình.

Cao vượt hẳn lên, không có gì sánh kịp.

Trác tuyệt

Cái trác tuyệt trong trang thơ Nguyễn Du chính là nằm ở chỗ từ ngữ điêu luyện lại được cấu thành từ những gì đơn giản, gần gũi nhất:

“Nỗi mình thêm tức nỗi nhà

     Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng!”

“Thềm hoa” đấy, “lệ hoa” đấy mới thật hợp cảnh, hợp người, hợp tình biết bao.

Sách ghi chép chuyện xưa

Cổ lục

Trong những cổ lục của các bậc nho sĩ thời xưa còn truyền lại, “Quốc âm thi tập” của Nguyễn Trãi được đánh giá là một trong những tập thơ hay nhất trong lịch sử văn học chữ Nôm. Cũng chính bởi vậy, Lê Thánh Tông trong “Quân minh thần lương” đã hết lời khen tặng Nguyễn Trãi: “Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo” (Tấm lòng Ức Trai sáng như sao khuê).