Đăng Ký Học
Ngày 27/12/2020 23:11:55, lượt xem: 874
|
“Con dù lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con” Chế Lan Viên |
Câu 1: Bài thơ phát triển từ một hình tượng bao trùm là hình tượng con cò trong những câu hát ru. Qua hình tượng con cò, tác giả nhằm nói về điều gì?
Thông qua hình tượng con cò - một hình ảnh quen thuộc của những bài hát ru trong ca dao - tác giả muốn đề cao tình mẫu tử thiêng liêng và khẳng định ý nghĩa lời ru đối với cuộc đời con người.
Câu 2: Bài thơ được tác giả chia làm ba đoạn. Nội dung chính của mỗi đoạn là gì? Ý nghĩa biểu tượng của hình tượng con cò được bổ sung biến đổi như thế nào qua các đoạn thơ?
Bố cục:
Ý nghĩa biểu trưng:
Câu 3: Trong đoạn đầu của bài thơ, những câu ca dao nào được sử dụng? Nhận xét về cách vận dụng
"Con cò bay lả bay la
Bay từ cổng phủ, bay ra cánh đồng"
"Con cò bay lả bay la
Bay từ cửa phủ bay về Đồng Đăng"
"Con cò mày đi ăn đêm
Đậu phải cành mềm, lộn cổ xuống ao
Ông ơi ông vớt tôi nao
Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng
Có xáo thì xáo nước trong
Đừng xáo nước đục, đau lòng cò con."
Hình ảnh con cò tượng trưng cho những con người, nhất là người phụ nữ đang nhọc nhằn, vất vả để kiếm sống nuôi con. Qua đó còn thể hiện một tình yêu thương, tận tụy, hi sinh hết mình vì con của người mẹ.
Câu 4: Ở bài thơ này có những câu thơ mang tính khái quát.
Ví dụ: "Con dù lớn vẫn là con của mẹ
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con."
"Một con cò thôi
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi"
Em hiểu như thế nào về những vần thơ trên?
Con cò là biểu tượng về lòng mẹ, về sự dìu dắt, nâng đỡ dịu dàng, trìu mến của người mẹ. Thấu hiểu điều này, nhà thơ đã khái quát một quy luật của tình mẹ con có ý nghĩa vững bền, rộng lớn và sâu sắc:
"Con dù lớn vẫn là con của mẹ
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con."
Sự hoá thân của người mẹ vào hình ảnh cánh cò mang nhiều ý nghĩa sâu xa, nó kết tụ những hy sinh, gian khổ, nhọc nhằn để những lời yêu thương càng trở nên sâu sắc, đằm thắm:
" Một con cò thôi
Con cò mẹ hát"
Cánh cò vỗ qua nôi như dáng mẹ đang nghiêng xuống chở che, đang nói với con những lời tha thiết của lòng mẹ:
“Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi"
|
“Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc.” Thanh Hải |
Câu 1: Đọc nhiều lần bài thơ và tìm hiểu mạch cảm xúc trong bài. Từ việc nhận ra mạch cảm xúc, hãy nêu bố cục của bài thơ.
Mạch cảm xúc của bài thơ: Từ cảm xúc trước vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, mùa xuân đất nước, tác giả thể hiện khát vọng được dâng hiến "mùa xuân nho nhỏ" của mình vào mùa xuân lớn của cuộc đời chung.
Bố cục trong bài:
Câu 2: Mùa xuân của thiên nhiên, đất nước đã được miêu tả như thế nào qua những hình ảnh, màu sắc, âm thanh trong hai khổ thơ đầu?
Khổ thơ đầu với sáu dòng thơ đã mở ra khung cảnh mùa xuân thiên nhiên tươi đẹp:
Hình ảnh chọn lọc:
Màu sắc tươi tắn:
Âm thanh rộn rã:
Cảm xúc của tác giả:Trong lòng tác giả rạo rực một niềm ngất ngây say mê. Thanh Hải như đang mở cả lòng mình để đón chào mùa xuân của thiên nhiên, của đất nước ngày càng tươi đẹp phía trước.
Câu 3: Phân tích đoạn thơ “Ta làm con chim hót... Dù là khi tóc bạc”. Đoạn thơ ấy gợi cho em những cảm nghĩ gì về ý nghĩa cuộc sống của mỗi con người?
"Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc."
Khổ 4: Khát vọng hòa nhập, tự nguyện đem đến niềm vui cho đời
Điệp từ “ta làm” cùng với nhịp thơ dồn dập diễn tả rõ nét khát vọng cống hiến của nhà thơ:
⇨ Ước mong giản dị, đơn sơ để tô điểm cho vườn hoa mùa xuân muôn hương muôn sắc của đất nước.
Đại từ “ta” dùng để khẳng định đó không chỉ là tâm niệm riêng của cá nhân nhà thơ mà còn là khát vọng chung của nhiều người.
⇨ Khát vọng sống hoà nhập vào cuộc sống của đất nước, cống hiến phần tốt đẹp, dù nhỏ bé, của mình cho cuộc đời chung, cho đất nước, nguyện hi vinh cho sự phồn vinh của đất nước.
Khổ 5: Ước nguyện cống hiến chân thành không kể tuổi tác
Hình ảnh “mùa xuân nho nhỏ”: ẩn dụ cho cuộc đời mỗi con người, mỗi sự cống hiến
⇨ Tác giả muốn góp chút công sức nhỏ bé của mình vào mùa xuân lớn của đất nước.
Từ láy “lặng lẽ”, “nho nhỏ” là cách nói khiêm tốn, chân thành của nhân cách sống cao đẹp khi hướng tới việc góp vào lợi ích chung của dân tộc.
⇨ Lẽ sống cống hiến lặng lẽ, khiêm tốn của nhà thơ, âm thầm lặng lẽ hiến dâng, chẳng phô trương, không cần ai biết đến.
"Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc."
Điệp ngữ “dù là”: thái độ tự tin trước những khó khăn trở ngại của đời người "tuổi hai mươi", "khi tóc bạc": âm thầm cống hiến bất kể khi tuổi trẻ hay lúc về già.
Lời hứa, lời tự nhủ với lương tâm sẽ phải kiên trì, thử thách với thời gian tuổi già, bệnh tật để mãi mãi làm một mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân rộng lớn của quê hương đất nước.
Câu 4: Bài thơ có nhạc điệu trong sáng, thiết tha, gợi cảm, gần gũi với dân ca. Những yếu tố như thể thơ, cách ngắt nhịp, gieo vần, điệp ngữ, ... đã được sử dụng như thế nào để tạo được nhạc điệu ấy?
|
“Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về” Hữu Thỉnh |
Câu 1: Sự biến đổi của đất trời sang thu được Hữu Thỉnh cảm nhận bắt đầu từ đâu và gợi tả qua những hình ảnh, hiện tượng gì?
Sự biến đổi đất trời sang thu được cảm nhận bắt đầu từ những tín hiệu chuyển mùa. Sự biến đổi thể hiện ngay trong những câu thơ đầu trong việc miêu tả hương ổi chín phả vào trong gió se. Từng làn gió heo may quyện với hương ổi chín thoang thoảng khắp không gian. Tâm trạng tác giả ngỡ ngàng, giật mình hoảng hốt, vui mừng khi nhận ra trời đã vào thu.
Câu 2: Phân tích sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ về những chuyển biến trong không gian lúc sang thu. (Gợi ý: qua hương vị, qua vận động của gió, sương, của dòng sông, cánh chim, đám mây, qua nắng, mưa, tiếng sấm. Chú ý các từ phả vào, chùng chình, dềnh dàng...)
Những chuyển biến của không gian lúc sang thu:
Hương vị: mùi ổi chín lan tỏa trong không gian gợi nhớ về tuổi thơ êm đềm, gợi nhớ về những làng quê xanh rợp bóng tre. Mùi hương ổi quen thuộc đã ăn sâu trong tiềm thức biết bao người.
Hình ảnh:
Cách sử dụng từ ngữ “phả vào”,” dềnh dàng”, “chùng chình” là những từ ngữ diễn tả cảm giác trạng thái thể hiện sự thay đổi của khung cảnh thiên nhiên một cách tinh tế trong thời điểm giao mùa. Đồng thời thể hiện tâm trạng bâng khuâng ngỡ ngàng của tác giả lúc thu sang.
Câu 3: Theo em, nét riêng của thời điểm giao mùa hạ - thu được Hữu Thỉnh thể hiện đặc sắc nhất qua hình ảnh, câu thơ nào? Em hiểu thế nào về hai dòng thơ cuối bài:
“Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.”
Nét riêng của thời điểm giao mùa hạ - thu được Hữu Thỉnh thể hiện đặc sắc nhất qua câu thơ:
“Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu.”
Đây là hình ảnh nhân hóa, đầy liên tưởng gợi hình, gợi cảm, một ranh giới mơ hồ, nên thơ.
Hai dòng thơ cuối bài:
“Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng câu đứng tuổi”
Ý nghĩa tả thực: sấm gắn với cơn mưa mùa hạ cũng đã bớt dần.
Ý nghĩa ẩn dụ: Sấm - những gì bất thường dữ dội trong cuộc sống, hàng cây đứng tuổi - người từng trải. Con người từng trải sẽ bình thản hơn, trưởng thành hơn, điềm đạm chín chắn hơn với những bão tố của cuộc đời.
|
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ” Viễn Phương |
Câu 1: Đọc nhiều lần bài thơ, tìm hiểu cảm xúc bao trùm của tác giả và trình tự biểu hiện trong bài.
Cả bài thơ chứa đựng trong đó là nỗi niềm đau xót, là sự xúc cảm chân thành, thiêng liêng dành cho vị Cha già của dân tộc của một người con nơi phương xa được trở về thăm.
Trình tự biểu hiện của bài thơ theo trình tự của cuộc vào lăng viếng Bác:
Câu 2: Phân tích hình ảnh hàng tre bên lăng Bác được miêu tả ở khổ thơ đầu. Tác giả đã làm nổi bật những nét nào của cây tre và điều đó mang ý nghĩa ẩn dụ như thế nào? Câu thơ cuối bài trở lại hình ảnh của cây tre đã bổ sung thêm phương diện ý nghĩa gì nữa của hình ảnh cây tre Việt Nam?
Câu 3: Tình cảm của nhà thơ và của mọi người đối với Bác đã được thể hiện như thế nào trong các khổ thơ 2, 3, 4? Chú ý phân tích những hình ảnh ẩn dụ đặc sắc trong các khổ thơ này.
Tình cảm nhà thơ và mọi người với Bác qua khổ thơ 2, 3, 4:
=> Cảm xúc trong lăng của nhà thơ với Bác thành kính mà xúc động.
“Mai về miền Nam thương trào nước mắt”: cảm xúc trực tiếp lưu luyến không muốn rời xa
Phép liệt kê, ẩn dụ “con chim, đóa hoa, cây tre” cùng với điệp ngữ “muốn làm”: niềm dâng hiến tha thiết, mãnh liệt, muốn làm một điều gì đó vì Bác. Đó là những cảm xúc thành kính, sâu sắc mà tác giả dành cho Bác.
Câu 4: Nhận xét về sự thống nhất giữa nội dung tình cảm, cảm xúc và các yếu tố nghệ thuật (thể thơ, nhịp điệu, ngôn ngữ, hình ảnh) của bài thơ.
Giữa nội dung tình cảm, cảm xúc và các yếu tố nghệ thuật rất phù hợp với nhau đều thể hiện sự trang nghiêm sâu lắng, niềm xót xa tự hào và sự đau đớn xót xa của tác giả khi đứng trước Lăng Bác.
|
“Con ơi tuy thô sơ da thịt Lên đường Không bao giờ nhỏ bé được Nghe con” Y Phương |
Câu 1: Mượn lời nói với con, nhà thơ gợi về cội nguồn sinh dưỡng mỗi con người, gợi về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của quê hương mình. Bố cục của bài thơ đã thể hiện ý tưởng đó như thế nào?
Mượn lời người cha nói với con, Y Phương gợi về cội nguồn sinh dưỡng mỗi con người, bộc lộ niềm tự hào với sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của quê hương mình. Bài thơ được chia thành hai phần:
Câu 2: Con được lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ, trong sự đùm bọc của quê hương. Hãy tìm và phân tích các câu thơ nói lên điều ấy.
Đoạn đầu bài thơ là tình yêu thương của cha mẹ và sự đùm bọc che chở của quê hương đối với con.
Bốn câu thơ đầu là những hình ảnh hết sức cụ thể của một không khí gia đình đầm ấm và quấn quýt:
“Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười.”
Khi con có mặt trên đời thì từng bước đi, từng tiếng nói, tiếng cười của con đều được cha mẹ chăm chút, vui mừng đón nhận. Và cứ thế, con lớn lên từng ngày trong tình yêu thương, sự nâng đỡ và mong chờ của cha mẹ. Nhưng mái ấm gia đình chỉ là cái nôi nhỏ bé, con lớn lên còn được đùm bọc trong cái nôi lớn hơn, đó là quê hương.
Nhà thơ dùng cách nói rất chân thành, mộc mạc của người miền núi để nói với con:
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
“Người đồng mình” (người dân tộc mình) yêu lắm, rất cần cù trong lao động, đan lờ, cài nan hoa, ken vách. Con lớn lên là nhờ vào sự nuôi dưỡng từ vật chất, tinh thần của quê hương, của thiên nhiên thơ mộng. “Rừng cho hoa/ Con đường cho những tấm lòng”. Con đường là quê hương, tấm lòng là tình yêu thương, sẻ chia, đùm bọc, gắn bó của người đồng mình. Con hãy nhớ và thấy được vẻ đẹp ấy để mà yêu, mà gắn bó với quê hương.
Câu 4: Em cảm nhận như thế nào về người cha đối với người con trong bài thơ? Điều lớn lao nhất mà người cha muốn truyền cho người con là gì?
Với những lời nói rất đỗi mộc mạc và giản dị tình cảm cha con hiện lên là một tình cảm vô cùng thắm thiết và cao đẹp. Đó chính là tình yêu thương trìu mến, thiết tha thể hiện qua niềm tin tưởng của người cha. Lời dặn ẩn chứa niềm hi vọng lớn lao của cha, hi vọng đứa con sẽ tiếp tục vững bước trên đường đời, tiếp nối truyền thống và làm vẻ vang quê hương.
Câu 5: Nhận xét về cách diễn tả tình cảm và suy nghĩ bằng hình ảnh của nhà thơ.
Điểm đặc sắc nhất của bài thơ có lẽ là cách diễn tả tình cảm và suy nghĩ bằng hình ảnh của nhà thơ. Bài thơ được diễn đạt bằng một giọng điệu thiết tha, trìu mến. Điều này có thể thấy ngay ở các lời gọi mang ngữ điệu cảm thán: "Người đồng mình yêu lắm con ơi", "Người đồng mình thương lắm con ơi" và những lời tâm linh, dặn dò: "Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn", Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con", "Nghe con",... Bài thơ có nhiều hình ảnh cụ thể mà có sức khái quát cao, mộc mạc mà vẫn giàu chất thơ.
|
“Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ, Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào” R. Ta-go |
Câu 1:
a, Bài thơ có hai phần, cấu trúc giống nhau:
b, Không thể lược bỏ phần thứ hai bơi như thế không tạo được sự cân bằng trong bài thơ
Câu 2:
Trong cả hai lần, em bé đều đáp:
Hỏi và được nghe trả lời, hướng dẫn chu đáo. Chi tiết này chứng tỏ tính xác thực, hấp dẫn của bài thơ. Mỗi lần được gọi mờ, chú bé đều lưỡng lự, tuy nhiên tình yêu mẹ đã chiến thắng.
Câu 3:
Sự giống nhau: sự khoáng đạt, mênh mông, bao la đi đến tận cùng mọi nơi. Sự khác nhau: trò chơi do em bé tạo ra thể hiện sự quấn quýt của tình mẹ con. Ý nghĩa:
Câu 4:
Là những hình ảnh ẩn dụ cho những điều cám dỗ trong cuộc đời. Là những hình ảnh lung linh, huyền ảo có tính biểu tượng, tạo ra sự logic.
Câu 5:
Câu thơ "và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta đang ở đâu. "
Câu 6:
Ngoài ý ca ngợi tình mẹ con, bài thơ gợi cho ta nhiều suy ngẫm:
Mong rằng những bài soạn văn trên đây sẽ giúp các em dễ dàng hơn trong quá trình học tập và đạt thành tích cao nhé. Theo dõi thêm nhiều tài liệu, thông tin về môn học Ngữ văn theo dõi ngay : Học văn chị Hiên hoặc Youtube Học văn chị Hiên.
Chúc các em học tốt!
Học văn chị Hiên - Hơn cả một bài văn
Xem thêm:
SOẠN VĂN 9 - TOÀN BỘ TÁC PHẨM HỌC KÌ 1
Tin liên quan
