HỌC VĂN CHỊ NGUYỄN MINH HIÊN

STT

CHI TIẾT

Ý NGHĨA CỦA CHI TIẾT

SO SÁNH LIÊN HỆ

1

Dòng nước mắt của người đàn bà hàng chài: 

“Thằng nhỏ cho đến lúc này vẫn chẳng hề hé răng, như một viên đạn bắn vào người đàn ông và bây giờ đang xuyên qua tâm hồn người

đàn bà, làm rỏ xuống những dòng nước mắt”.

- Khắc họa tình cảnh, nỗi lòng của người đàn bà hàng chài:

+ Nỗi đau đớn: gia cảnh nghèo khó bế tắc, tình trạng bạo lực trong gia

đình không có lối thoát, câu chuyện thằng con phạm vào tội ác trái luân thường đạo lí không thể giải quyết, nỗi lo lắng về sự phát triển nhân cách lệch lạc của con đã không tìm được giải pháp...

+ Tình mẫu tử thiêng liêng: thương

con thắt lòng, khi chồng đánh

không hề có bất kì phản ứng nào,

nhưng hành động của con khiến

người mẹ như sực tỉnh, như bị một

viên đạn xuyên qua tâm hồn để

thức dậy nỗi đau tận cùng.

- Tư tưởng của nhà văn:

+ Cảm thông thương xót; trân trọng

ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn người mẹ

+ Lên án tình trạng bạo lực gia đình, đồng thời phóng đôi mắt nhìn ra hiện trạng đất nước những năm sau chiến tranh.

+ Xây dựng được một chi tiết nhỏ

nhưng ý nghĩa lớn, diễn tả sâu sắc

nội tâm nhân vật.

- Dòng nước mắt của bà cụ Tứ trong tác phẩm “Vợ nhặt” của Kim Lân.

2

Tấm ảnh nghệ thuật trong bộ lịch cuối năm:

“Những tấm ảnh tôi mang về....hòa lẫn giữa đám đông”.

- Bức ảnh thuần nghệ thuật:

+ Đẹp toàn mĩ, vốn là một cảnh đắt

trời cho, kết tinh công phu và sự

may mắn của người nghệ sĩ.

+ Là niềm hạnh phúc của người nghệ sĩ và những người sành nghệ thuật, có giá trị mãi về sau.

- Bức ảnh mang giá trị hiện thực:

+ Hình ảnh người đàn bà hàng chài

rất đời thường, thô kệch, lam lũ.

+ Hình ảnh người đàn bà hiện lên

giữa khung cảnh thiên nhiên tuyệt

đẹp: nỗi vất vả của cuộc sống mưu

sinh mà nếu chỉ nhìn qua sẽ khó để

thấy được.

- Thể hiện phẩm chất, tính cách của nghệ sĩ Phùng:

+ Lao động nghệ thuật nghiêm túc:

chỉ riêng Phùng mới thấu hình ảnh

người đàn bà ấy, bởi Phùng biết

nhìn kĩ, nhìn lâu, nhìn thẳng; biết

nhìn xuyên qua màu hồng hồng của

ánh sương mai để thấu hiểu hiện

thực. Và điều quan trọng nhất là

Phùng biết nhìn bằng trải nghiệm.

+ Người nghệ sĩ có trách nhiệm,

lương tâm, luôn cày xới, lật lại, đào

sâu hơn vào chính bức ảnh của

mình, chính thứ nghệ thuật tưởng

như đã hoàn mĩ của mình.

+ Phùng đã làm nên bức ảnh bằng tất cả niềm đam mê và trách nhiệm và anh đã có được niềm vui của một người nghệ sĩ chân chính.

- Thông điệp của nhà văn:

+ Nghệ thuật cất lên từ cuộc sống

nhưng giữa cái đẹp của nghệ thuật

và cuộc sống luôn có khoảng cách.

Nếu không cẩn thận cái đẹp thuần

tuý nghệ thuật lại trở thành cái đẹp

giả dối...

+ Cần phải nhìn thẳng vào cuộc sống dù nó không phải thơ mộng như chúng ta muốn.

+ Cần phải kéo gần khoảng cách giữa nghệ thuật và cuộc sống, muốn phản ánh trung thực cuộc sống người nghệ sĩ phải đi đến với cuộc đời.

- Tư tưởng, tài năng của tác giả:

+ Tấm lòng nhân đạo, thấu hiểu nỗi

vất vả của người lao động, ngợi ca

vẻ đẹp tâm hồn họ.

+ Tinh thần lao động nghệ thuật

nghiêm túc, chân chính, gắn nghệ

thuật với hiện thực cuộc sống.

3

Xương rồng luộc chấm muối: trong lời kể của người đàn bà

hàng chài với chánh án Đẩu tại toà án huyện: “...giá tôi đẻ

ít...cả nhà vợ chồng con cái đều ăn xương rồng luộc chấm muối.”

- Giá trị hiện thực: phản ánh cái đói, cái nghèo của người dân miền biển nói riêng, của người dân nói chung thời hậu chiến

- Giá trị nhân đạo:

+ Nỗi lo âu, khắc khoải về tình trạng nghèo cực, tối tăm của con người.

+ Gióng lên tiếng chuông báo động

về tình trạng bạo hành gia đình mà

gốc rễ của nó chính là do đói nghèo

gây ra.

- Ý nghĩa nghệ thuật:

+ Là chi tiết chân thực, tạo cầu nối

giữa phần trước đó và sau đó để

mạch truyện được dẫn dắt tự nhiên,

góp phần tạo tình huống nhận thức

của câu chuyện.

+ Là chi tiết nhỏ nhưng gửi gắm tư

tưởng và nghệ thuật mới mẻ của

nhà văn: cần quan tâm nhiều hơn.

- Nồi cháo cám trong tác phẩm “Vợ nhặt” của Kim Lân.