BÀI VIẾT MẪU NGHỊ LUẬN VĂN HỌC DẠNG PHÂN TÍCH ĐOẠN TRÍCH TRONG TÁC PHẨM THƠ (Thơ song thất lục bát)

Ngày 05/11/2025 10:27:43, lượt xem: 35

ĐỌC THÊM: SĂN 8+ VĂN - SÁCH ÔN THI VÀO 10

Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích đoạn trích sau (trích “Chinh phụ ngâm” – Đặng Trần Côn):

Nỗi lòng biết ngỏ cùng ai

Thiếp trong cánh cửa chàng ngoài chân mây

Trong cửa này đã đành phận thiếp

Ngoài mây kia há kiếp chàng vay?

Những mong cả nước vui vầy.

Nào ngờ đôi ngả nước mây cách vời

Thiếp chẳng tưởng ra người chinh phụ,

Chàng há từng học lũ vương tôn.

Cớ sao cách trở nước non

Khiến người thôi sớm thôi hôm những sầu?

(Trích Chinh phụ ngâm, nguyên tác của Đặng Trần Côn, bản dịch của Đoàn Thị Điểm)

Bài làm

[MĐ] Viết về tâm trạng cô đơn, sầu muộn cùng sự bất lực trước số phận ngang trái của người chinh phụ có chồng đi chinh chiến nơi xa, đoạn trích trong tác phẩm “Chinh phụ ngâm” (tác giả Đặng Trần Côn, bản dịch Đoàn Thị Điểm) khiến bạn đọc không khỏi xót xa, thương cảm. [TĐ – LĐ 1: phân tích nội dung chủ đề] Mở đầu đoạn trích, người chinh phụ bộc lộ nỗi niềm chất chứa: “Nỗi lòng biết ngỏ cùng ai/ Thiếp trong cánh cửa chàng ngoài chân mây”. Khoảng cách giữa “thiếp” và “chàng” được nhấn mạnh qua phép tiểu đối, gợi lên sự chia lìa đau đớn giữa hai người. Người chinh phụ khao khát “cá nước vui vầy”, nhưng hiện thực phũ phàng lại là “đôi ngả nước mây cách vời”. Sự đối lập giữa mong ước và thực tại càng làm nổi bật nỗi đau của người phụ nữ khi phải chịu cảnh li biệt. Đến cuối đoạn, nàng oán trách số phận và chiến tranh đã khiến “cách trở nước non”, làm nàng “thôi sớm thôi hôm những sầu”. Câu hỏi tu từ “Cớ sao cách trở nước non” như tiếng kêu xé lòng, vừa thể hiện nỗi đau cá nhân, vừa phản ánh bi kịch chung của thời đại. Bởi vậy mà hai câu thơ cuối như câu hỏi vọng vào thời đại, khiến người đọc cũng trăn trở, xót xa. Qua những vần thơ da diết đượm buồn, số phận của người chinh phụ hiện lên thật cô đơn và đáng thương, ở thời điểm đáng lẽ phải hạnh phúc vui vầy cùng chồng con, nàng lại phải chịu cảnh chăn đơn gối chiếc. Tác giả không chỉ khắc họa nỗi lòng người chinh phụ mà còn lên án chiến tranh phi nghĩa, phản ánh bi kịch của con người trong thời loạn lạc. [TĐ – LĐ 2: phân tích đặc sắc nghệ thuật] Đoạn trích khiến bạn đọc đồng cảm sâu sắc còn bởi cách tác giả sử dụng thể thơ song thất lục bát với nhịp điệu trầm buồn, phù hợp với tâm trạng sầu thảm của người chinh phụ. Cách gieo vần và ngắt nhịp linh hoạt tạo nên âm hưởng da diết, thấm đẫm nỗi niềm. Đặc biệt, phép đối, tiểu đối và câu hỏi tu từ được sử dụng tài tình, làm nổi bật sự đối lập, chia cách về không gian địa lí nhưng lại thống nhất, tương đồng trong tâm tưởng, khát khao giữa người chinh phụ và người chinh phu. [KĐ] Quả thực, đoạn thơ trích trong “Chinh phụ ngâm” chính là tiếng lòng tha thiết, sầu muộn của người chinh phụ; vừa mang giá trị nhân văn sâu sắc, lại thể hiện tài năng nghệ thuật của thi nhân.

ĐỌC THÊM: SĂN 8+ VĂN - SÁCH ÔN THI VÀO 10