Đăng Ký Học
Ngày 20/02/2020 09:36:56, lượt xem: 1238
Những hình ảnh tiếng đàn bọt nước, áo choàng đỏ gắt, vầng trăng chếnh choáng, yên ngựa mỏi mòn đã gợi lên chân dung của người nghệ sĩ Lor-ca lãng tử, phiêu du với vầng trăng và yên ngựa. Thế nhưng người nghệ sĩ ấy lại chỉ có một mình "đơn độc" trên con đường dài. Đó là con người đấu tranh với nền độc tài phát xít Tây Ban Nha và đấu tranh với nền nghệ thuật già cỗi, lỗi thời để cách tân, đổi mới nghệ thuật. Điều ấy cũng đồng nghĩa với Lor-ca là người nghệ sĩ dũng cảm, kiên cường, một người nghệ sĩ chân chính dám đấu tranh vì sự phát triển, tiến bộ.
Các hình ảnh áo choàng bê bết đỏ, tiếng ghi ta nâu, tiếng ghi ta lá xanh, tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan, tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy gợi về cái chết của Lor-ca kinh hoàng của Lor-ca khi chàng bị xử bắn. Những tiếng đàn vang vọng trong kí ức của người nghệ sĩ giống như một thước phim quay chậm về cả cuộc đời, về những điều mà chàng vẫn còn băn khoăn, lưu luyến, về tài năng của con người ấy. Lor-ca ra đi khi chàng còn quá trẻ, khi tài năng đang ở độ chín muồi còn khát vọng thì đang dang dở.
Còn những hình ảnh Lor-ca bơi sang ngang, trên chiếc ghi ta màu bạc, chàng ném lá bùa cô gái Di-gan vào xoáy nước; ném trái tim mình vào lặng yên cho ta hiểu cuộc hành trình ở thế giới bên kia của Lor-ca. Cái chết đến đột ngột nhưng người nghệ sĩ vẫn không thôi vương vấn với đời, với người, với nghệ thuật. Chàng ôm chiếc đàn bơi sang dòng sông cũng đồng nghĩa với việc chàng muốn mang cả nghệ thuật của mình đến thế giới bên kia để được tiếp tục sống cùng với nó. Chàng ném lá bùa và trái tim mình ở lại như một hành động gửi lại tình yêu, sự sống, bình an cho người con gái An-na Ma-ri-a, mối tình chung thủy của Lor-ca
Hình tượng tiếng đàn trong bài thơ mang nghĩa ẩn dụ
Tiếng đàn gắn liền với cây đàn ghi-ta và chiếc áo choàng đỏ gắt - những hình ảnh biểu tượng cho văn hóa, nghệ thuật cũng là những nét đặc trưng của Tây Ban Nha. Đó là những trận đấu bò tót với những dũng sĩ oai hùng trên sân đấu, là âm thanh của tiếng đàn vang vọng mở ra một không gian văn hóa đậm chất Tây Ban Nha ngay từ những dòng thơ đầu tiên.
Tiếng đàn là hình ảnh ẩn dụ cho tài năng và số phận của Lor-ca. Ấy là tiếng đàn bọt nước. Hình ảnh ấy vừa là hình ảnh thực, vừa là hình ảnh ẩn dụ. Bọt nước là những thứ tròn trịa, trong trắng, tinh khối cũng là những thứ mong manh, dễ vỡ. Cũng giống như tài năng của Lor-ca, một tài năng xuất chúng với thơ ca, với nghệ thuật đủ sức lay động đến trái tim của hàng triệu người dân Tây Ban Nha lúc bấy giờ. Nhưng cũng chính vì sức lay động quá lớn ấy mà chàng đã phải chịu một số phận bi thảm, vì tài năng của chàng sinh ra nơi đầu sóng ngọn gió, nơi chân thác đầu ghềnh nên dễ dàng vỡ tung. Chàng bị chế độ phát xít kìm hãm, tìm cách tiêu diệt. Và người nghệ sĩ tài hoa ấy đã bị kết án tử hình.
Tiếng đàn được gợi lên với rất nhiều cung bậc, cảm xúc, biến hóa khôn lường: khi là tiếng đàn của niềm vui và khát vọng, khi là tiếng đàn của thương nhớ, kỉ niệm, lúc lại là tiếng đàn đau thương của cái chết. Ám ảnh trong lòng của người đọc là âm thanh của tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy. Lối thơ vắt dòng với biện pháp ẩn dụ chuyển đổi cảm giác khiến cho tiếng ghi-ta vốn dĩ không thể nhìn thấy mà chỉ có thể cảm nhận được lại có thể nhìn thấy bằng mắt thường, thành từng giọt, từng giọt, chảy xuống như máu của chính người nghệ sĩ đang thấm vào đất, Cái chết của Lor-ca cũng vì thế mà hiện lên thật rõ nét và sinh động.
Tiếng đàn còn là âm thanh của bản nhạc tiễn đưa, là dòng cảm xúc mãnh liệt của tác giả khi nhắc tới Lor-ca, người nghệ sĩ tài hoa của xứ sở Tây Ban cầm.
Tài liệu ôn thi ngữ văn THPT Quốc Gia - Học văn chị Hiên
Tin liên quan
