PHƯƠNG PHÁP HỌC TIẾT KIỆM THỜI GIAN CHO LỚP 10, 11 KHI BẮT ĐẦU HỌC VĂN BẢN (CHƯƠNG TRÌNH MỚI)

Ngày 07/09/2023 14:36:18, lượt xem: 1371

I: Phương pháp chung

1. Trước tiết học trên lớp

Xác định mục đích đọc: khi đọc để có thông tin, để nghiên cứu, học tập không nên tiếp cận theo cùng một cách mà cần có chiến lược. Chiến lược đó đòi hỏi đọc nhiều lần, đặt câu hỏi về những gì bạn đọc và ghi chép lại những gì cần chú ý để ghi nhớ.
Chuẩn bị công cụ để đọc: Chuẩn bị công cụ kèm theo khi đọc, có thể là bút chì hoặc bút đánh dấu.

Đọc trước bài học: Khi đọc chúng ta có thể gạch chân dưới những từ khóa quan trọng, cần chú ý đó có thể là những từ khóa nội dung, các từ khóa liên quan đến trọng tâm bài học cách liệt kê, gạch ý chính này sẽ giúp cho chúng ta hiểu nội dung bài học một cách có chọn lọc, cô đọng súc tích, mà không hề dài dòng khó hiểu.
Các em có thể học theo phương pháp sử dụng biểu đồ KWL. Việc sử dụng biểu đồ này sẽ giúp cho các bạn chủ động hình thành khả năng tự học của bản thân; chúng ta sẽ dễ dàng tiếp cận với kiến thức bài học hơn.

K: Ở phần này chúng ta sẽ đi trả lời cho câu hỏi: Những điều em đã biết liên quan đến nội dung bài học.
W: Ở phần này các em sẽ chủ yếu trả lời những câu hỏi: Các em muốn biết thêm điều gì về bài học này? Em nghĩ mình sẽ biết thêm điều gì sau khi học? Em có muốn tìm hiểu thêm điều gì liên quan đến bài học này không?...
L: Các bạn học sinh có thể điền cột L trong khi học hoặc sau khi đã học xong, nêu lại tóm tắt những kiến thức đã học được, đối chiếu với cột W để tìm tòi, bổ sung các kiến thức cần thiết.

2. Trong khi học tiết học trên lớp

Câu hỏi trong khi đọc sẽ định hướng cho chúng ta cách đọc hiểu văn bản, vì vậy khi đọc văn bản chúng ta có thể trả lời hệ thống các yêu cầu bằng cách ghi ra vở hoặc gạch chân dưới các câu trả lời. Việc làm này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về nội dung kiến thức của bài học.
Tham gia hoạt động thảo luận, trải nghiệm, làm việc nhóm để đóng góp, trao đổi nội dung bài học, giúp bạn có cái nhìn đa chiều hơn, tiếp thu nội dung bài học dưới nhiều góc độ khác nhau mà không bị nhàm chán.

3. Sau khi học

Ta có thể đọc thêm các tài liệu, văn bản mở rộng để áp dụng kiến thức được học một cách nhuần nhuyễn hơn. Hãy tìm kiếm cho mình những tài liệu tham khảo bổ ích nhé.
Sau khi học xong chúng ta có thể sử dụng hệ thống sơ đồ tư duy để hệ thống tất cả kiến thức mình đã học. Việc làm này sẽ giúp ích cho chúng ta ghi nhớ lại các kiến thức đã được học một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất.

II: Ví dụ cụ thể (Sách cánh diều - lớp 10)

Văn bản: TỰ TÌNH (II) - Hồ Xuân Hương

1. Trước khi học

(Đã biết)

(Muốn biết)

(Những điều đã học được)

- Hồ Xuân Hương quê ở Nghệ An.

- Nhà thơ phụ nữ viết về phụ nữ.

- Đậm đà chất văn học dân gian từ đề tài, cảm hứng đến ngôn ngữ, hình tượng.

- Tự tình (bài 2) nằm trong chùm thơ Tự tình gồm ba bài của Hồ Xuân Hương.

- Đề tài: tự bày tỏ tình cảm, cảm xúc, tâm trạng.

- Bố cục: 4 phần

- Nhan đề có ý nghĩa gì?

- Tại sao ở hai cầu đề tác giả lại miêu tả hình ảnh “Trơ cái hồng nhan” chứ không phải là hình ảnh khác? điều này có ý nghĩa gì?

- Bi kịch dẫn đến việc người phụ nữ phải tìm đến rượu để giải sầu?

- Nghệ thuật sử dụng từ ngữ, hình ảnh của Hồ Xuân Hương có gì đặc sắc.

- Phần này sẽ dùng để ghi lại sau khi đã học xong văn bản.

2. Trong khi học

* Trả lời câu hỏi trong khi đọc

Động từ: trơ, xiên ngang, đâm toạc → Thể hiện sức sống mãnh liệt của tự nhiên, tạo vật như đang muốn thoát khỏi số phận mà tạo hóa đã sắp đặt. ➜ Sự phẫn uất, phản kháng của lòng người mong thoát khỏi bi kịch má hồng.
Tính từ: trơ, tí con con → ít ỏi ➜ thân phận người phụ nữ lấy chồng chung đầy éo le, ngang trái.