ĐÁP ÁN THƠ - SÓNG || SÁCH VĂN CHỊ HIÊN

Ngày 26/06/2020 00:46:42, lượt xem: 2262

SÓNG - XUÂN QUỲNH

Dạng 1: Cảm nhận về đoạn thơ, bài thơ

Đề 1:

Mở bài:

Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm 

Dẫn vào khổ thơ cần phân tích

Thân bài: 

Luận điểm 1: Giới thiệu tác giả, tác phẩm 

Luận điểm 2: Phân tích một hoặc nhiều khổ thơ bất kì trong bài thơ

+) Khổ 1: Những trạng thái đối cực và thông điệp tình yêu mới mẻ

2 câu thơ đầu: Những trạng thái đối cực của sóng 

+) Các cặp đối lập “Dữ dội” >< “Dịu êm”, “Ồn ào”>< “Lặng lẽ”

Từ trạng thái đối cực của sóng nhận ra điểm tương đồng với những cảm xúc trong tình yêu và của người con gái khi yêu

=> Những trạng thái đối cực trong tình yêu

=> Những trạng thái đối cực của người con gái khi yêu

=> Sự mỏng manh, yếu đuối trong chính trái tim của người phụ nữ

2 câu thơ sau: Thông điệp mới mẻ về tình yêu: Dám đặt để những tình cảm tầm thường ở lại, chủ động theo đuổi tình yêu đích thực của mình

=> Sự chủ động trong tình yêu

+) “ Sông” biểu tượng là giới hạn chật hẹp, tầm thường.

+) “ Bể” hay còn có thể hiểu là biển, là đại dương chỉ giới hạn vô tận, bao la.

+) Bằng biện pháp nhân hóa, sóng như bứt phá mình ra khỏi không gian nhỏ hẹp tìm đến những điều lớn lao. Cũng như vậy, người phụ nữ sẽ vượt qua những giới hạn tầm thường nhỏ bé để tìm thấy tình yêu đích thực của đời mình.

+) Khổ thơ thứ 2: Khát vọng tình yêu

Ôi con sóng ngày xưa 

Và ngày sau vẫn thế

Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ

Thán từ “ôi” đã bộc lộ rõ những cảm xúc dâng lên trong lòng

Cặp từ đối “ngày xưa” - “ngày sau”gợi cho ta nhiều liên tưởng. Con sóng của đại dương sẽ liên tục cất lên tiếng hát của đại dương dù là quá khứ hay tương lai thì câu chuyện đấy vẫn không thay đổi. Giống như tình yêu vậy, những khát vọng về tình yêu sẽ luôn bồi hồi trong trái tim mỗi người

+) Khổ thơ 3 +4: Truy tìm căn nguyên

Giữa muôn trùng sóng bể

Em nghĩ về anh, em

Em nghĩ về biển lớn

Từ nơi nào sóng lên

Đến khổ thơ này, em tách mình ra khỏi sóng, để hạ lời thì thầm hai tiếng “em - anh”

Khi đối diện với đại dương bao la, em thấy được những con sóng gối lên nhau chạy tít tới đường chân trời, em nghĩ về anh, nghĩ về bản thân mình, nghĩ về tình yêu của đôi ta.

Trước không gian vô tận đối diện với trái tim, em tự đặt ra câu hỏi trong lòng mình , để tìm căn nguyên của sóng nhưng cũng chính lúc ấy em muốn truy tìm căn nguyên của tình yêu. 

 

“ Sóng bắt đầu từ gió

Gió bắt đầu từ đâu

Em cũng không biết nữa 

Khi nào ta yêu nhau?”

Em cắt muốn tìm căn nguyên của tình yêu nhưng không thể tìm được câu trả lời

+ ) Khổ 5: Nỗi nhớ

                             Con sóng dưới lòng sâu 

                             Con sóng trên mặt nước 

                       Ôi con sóng nhớ bờ

                                   Ngày đêm không ngủ được

                         Lòng em nhớ đến anh

                        Cả trong mơ còn thức

Khổ thơ này mang độ dài bất thường từ 4 câu lên 6 câu => diễn tả sự ngút ngàn của nỗi nhớ

Trong khổ thơ xuất hiện cả 2 hình tượng “ sóng - em” xuất hiện đan xen

Các cặp đối lập được sử dụng một cách tinh tế

Cách nói lạ hóa “ cả trong mơ còn thức”

        


 

                +) Khổ 6: Thủy chung

Đất trời có bốn phương, tám hướng nhưng trái tim em chỉ có duy nhất một phương để hướng về- Phương anh, phương của tình yêu đích thực.

Khát vọng chung thủy

Sử dụng các cặp đối nghịch, liệt kê nhiều phương để khẳng định lòng chung thủy

 

                 +) Khổ 7: Quy luật tất yếu của tình yêu

Ở ngoài kia đại dương

Trăm ngàn con sóng đó

Con nào chẳng tới bờ

Dù muôn vời cách trở

 

Con sóng vượt qua mọi khó khăn thử thách ôm vào bờ cát trắng

Em vượt qua mọi trở ngại trong đời để đến với anh- tình yêu đích thực            trong cuộc đời

+) Khổ thơ 8+9: lo âu trăn trở- khát vọng hóa thân

Cuộc đời tuy dài thế

Năm tháng vẫn đi qua 

Như biển kia dẫu rộng

Mây vẫn bay về xa

 

Làm sao được tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình yêu

Để ngàn năm còn vỗ

Nhận ra sự hữu hạn của thời gian đời người và vô hạn của thời gian tự nhiên => Lo âu, trăn trở

Hướng tới khát vọng được hóa thân, để vĩnh cửu hóa tình yêu

Luận điểm 3: Tổng kết đánh giá về đoạn thơ cần phân tích hoặc bài thơ

Kết bài: Tổng kết, chốt lại vấn đề

           

Đề 2:

Mở bài: Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm 
Thân bài: 

Luận điểm 1: Giới thiệu tác giả, tác phẩm 

Luận điểm 2: Phân tích bài thơ

+) Khổ 1: Những trạng thái đối cực và thông điệp tình yêu mới mẻ

2 câu thơ đầu: Những trạng thái đối cực của sóng 

+) Các cặp đối lập “Dữ dội” >< “Dịu êm”, “Ồn ào”>< “Lặng lẽ”

Từ trạng thái đối cực của sóng nhận ra điểm tương đồng với những cảm xúc trong tình yêu và của người con gái khi yêu

=> Những trạng thái đối cực trong tình yêu

=> Những trạng thái đối cực của người con gái khi yêu

=> Sự mỏng manh, yếu đuối trong chính trái tim của người phụ nữ

2 câu thơ sau: Thông điệp mới mẻ về tình yêu: Dám đặt để những tình cảm tầm thường ở lại, chủ động theo đuổi tình yêu đích thực của mình

=> Sự chủ động trong tình yêu

+) “ Sông” biểu tượng là giới hạn chật hẹp, tầm thường.

+) “ Bể” hay còn có thể hiểu là biển, là đại dương chỉ giới hạn vô tận, bao la.

+) Bằng biện pháp nhân hóa, sóng như bứt phá mình ra khỏi không gian nhỏ hẹp tìm đến những điều lớn lao. Cũng như vậy, người phụ nữ sẽ vượt qua những giới hạn tầm thường nhỏ bé để tìm thấy tình yêu đích thực của đời mình.

+) Khổ thơ thứ 2: Khát vọng tình yêu

Ôi con sóng ngày xưa 

Và ngày sau vẫn thế

Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ

Thán từ “ôi” đã bộc lộ rõ những cảm xúc dâng lên trong lòng

Cặp từ đối “ngày xưa” - “ngày sau”gợi cho ta nhiều liên tưởng. Con sóng của đại dương sẽ liên tục cất lên tiếng hát của đại dương dù là quá khứ hay tương lai thì câu chuyện đấy vẫn không thay đổi. Giống như tình yêu vậy, những khát vọng về tình yêu sẽ luôn bồi hồi trong trái tim mỗi người

+) Khổ thơ 3 +4: Truy tìm căn nguyên

Giữa muôn trùng sóng bể

Em nghĩ về anh, em

Em nghĩ về biển lớn

Từ nơi nào sóng lên

Đến khổ thơ này, em tách mình ra khỏi sóng, để hạ lời thì thầm hai tiếng “em - anh”

Khi đối diện với đại dương bao la, em thấy được những con sóng gối lên nhau chạy tít tới đường chân trời, em nghĩ về anh, nghĩ về bản thân mình, nghĩ về tình yêu của đôi ta.

Trước không gian vô tận đối diện với trái tim, em tự đặt ra câu hỏi trong lòng mình , để tìm căn nguyên của sóng nhưng cũng chính lúc ấy em muốn truy tìm căn nguyên của tình yêu. 

 

“ Sóng bắt đầu từ gió

Gió bắt đầu từ đâu

Em cũng không biết nữa 

Khi nào ta yêu nhau?”

Em cắt muốn tìm căn nguyên của tình yêu nhưng không thể tìm được câu trả lời

+ ) Khổ 5: Nỗi nhớ

                             Con sóng dưới lòng sâu 

                             Con sóng trên mặt nước 

                       Ôi con sóng nhớ bờ

                                   Ngày đêm không ngủ được

                         Lòng em nhớ đến anh

                        Cả trong mơ còn thức

Khổ thơ này mang độ dài bất thường từ 4 câu lên 6 câu => diễn tả sự ngút ngàn của nỗi nhớ

Trong khổ thơ xuất hiện cả 2 hình tượng “ sóng - em” xuất hiện đan xen

Các cặp đối lập được sử dụng một cách tinh tế

Cách nói lạ hóa “ cả trong mơ còn thức”

        



 

                +) Khổ 6: Thủy chung

Đất trời có bốn phương, tám hướng nhưng trái tim em chỉ có duy nhất một phương để hướng về- Phương anh, phương của tình yêu đích thực.

Khát vọng chung thủy

Sử dụng các cặp đối nghịch, liệt kê nhiều phương để khẳng định lòng chung thủy

 

                 +) Khổ 7: Quy luật tất yếu của tình yêu

Ở ngoài kia đại dương

Trăm ngàn con sóng đó

Con nào chẳng tới bờ

Dù muôn vời cách trở

 

Con sóng vượt qua mọi khó khăn thử thách ôm vào bờ cát trắng

Em vượt qua mọi trở ngại trong đời để đến với anh- tình yêu đích thực            trong cuộc đời

+) Khổ thơ 8+9: lo âu trăn trở- khát vọng hóa thân

Cuộc đời tuy dài thế

Năm tháng vẫn đi qua 

Như biển kia dẫu rộng

Mây vẫn bay về xa

 

Làm sao được tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình yêu

Để ngàn năm còn vỗ

Nhận ra sự hữu hạn của thời gian đời người và vô hạn của thời gian tự nhiên => Lo âu, trăn trở

Hướng tới khát vọng được hóa thân, để vĩnh cửu hóa tình yêu

Luận điểm 3: Tổng kết đánh giá bài thơ

Kết bài: Tổng kết, chốt lại vấn đề

Đề 3: 

Mở bài:

Giới thiệu tác giả, tác phẩm

Giới thiệu hình tượng sóng

Thân bài: 

Luận điểm 1: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, khái quát qua về hình tượng sóng

Luận điểm 2: Phân tích hình tượng sóng

+ ) Sóng đại diện bản chất và quy luật của người phụ nữ khi yêu

Khổ 1: Mang những đối lập

Khổ 2: Mang sự chung thủy, trước sau như một

) Sóng đại diện cho tình yêu, để từ đó thi sĩ đi truy tìm căn nguyên của tình yêu

Khổ 3+4: Nguồn gốc của sóng cũng bí ẩn như nguồn gốc của tình yêu

) Sóng đại diện cho nỗi nhớ, sự thủy chung của người phụ nữ khi yêu

 Khổ 5: Nỗi nhớ bờ của sóng bao trùm mọi phạm vi không gian: “dưới lòng sâu – trên mặt nước”, phạm vi thời gian “ngày - đêm”, biện pháp nhân hóa “không ngủ được” càng nhấn mạnh nỗi nhớ. Miêu tả nỗi nhớ của sóng để làm nổi bật lên nỗi nhớ “anh” của “em”

Khổ 6: 

+ Nghệ thuật tương phản “xuôi – ngược”, điệp ngữ “dẫu”, “vẫn”, “về” gợi hành trình của sóng ngoài biển lớn cũng như hành trình tình yêu của người phụ nữ giữa cuộc đời.

+ Tấm lòng thủy chung của người phụ nữ, niềm tin chờ đợi trong tình yêu, dù ở đâu cũng “hướng về anh một phương”, nghĩ về “phương anh” bằng cả trái tim.

Khổ 7: Quy luật tất yếu của “trăm ngàn con sóng” là tìm đến “bờ” dù có “muôn vời cách trở” cũng như người phụ nữ khi yêu luôn hướng đến người mình yêu, tìm kiếm tình yêu đích thực dù phải trải qua bao khó khăn thử thách.

 

+ ) Sóng đại diện cho khát vọng tình yêu vĩnh cửu

Khổ 9: 

+ Sóng chính là biểu tượng cho tình yêu mãnh liệt, trường tồn: khát vọng được “tan ra” “thành trăm con sóng nhỏ” để được sống hết mình trong “biển lớn tình yêu”, để tình yêu bất diệt, vĩnh cửu.

+ Đó cũng là khát khao chia sẻ và tan tình yêu nhỏ bé với tình yêu chung rộng lớn của cuộc đời.

 

Luận điểm 3: Từ đó cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu

Luận điểm 4: Đánh giá

Kết bài: Tổng kết, chốt lại vấn đề

 

Đề 4: 

Mở bài:

Giới thiệu về tác giả, tác phẩm

Giới thiệu vấn đề cần làm sáng tỏ

Thân bài:

Giới thiệu về tác giả tác phẩm

Giới thiệu sơ qua về hình tượng sóng

Cảm nhận về đặc điểm tâm hồn người phụ nữ đang yêu trong bài thơ

Những trạng thái đối nghịch trong tâm trạng người phụ nữ

Tiếng nói của trái tim về khát vọng về tình yêu muôn thuở

Khao khát khám phá sự bí ẩn trong tình yêu, muốn lý giải, cắt nghĩa tình yêu của mình

Bộc lộ một tình yêu nồng nàn, mãnh liệt, một nỗi nhớ cồn cào, da diết, chiếm lĩnh cả thời gian và không gian và trong tiềm thức

Luôn hướng tới một tình yêu thủy chung, son sắt.

Ước vọng có một tình yêu vĩnh hằng, bất tử để làm đẹp cho cuộc đời 

Đánh giá, nhận xét chung

Kết bài: Tổng kết, chốt lại vấn đề

 

Dạng 2 

Chú ý: Với những nhận định đã rõ ràng cần khái quát lại ý nghĩa của nhận định

Đề 1: 

Mở bài: 

Giới thiệu tác giả, tác phẩm

Dẫn dắt để liên kết với nhận định cần chứng minh

Thân bài:

Giới thiệu tác giả, tác phẩm

Nói về hình tượng sóng trong bài thơ

Khái quát lại nhận định

Phân tích làm sáng tỏ nhận định 

Từ bỏ không gian nhỏ hẹp để chủ động theo đuổi tình yêu ( 2 câu sau khổ 1)

Khát vọng tình yêu mãnh liệt, xưa nay vẫn thế ( Khổ 2 )

Vượt qua muôn vàn gian trở để tìm kiếm tình yêu đích thực ( khổ 7)

Niềm tin vào tình yêu ( khổ 8 )

Khát vọng hóa thân vào biển tình yêu vĩnh hằng ( khổ 9)

Đánh giá, nhận xét 

Kết bài: Tổng kết, chốt lại vấn đề

Đề 2:

Mở bài:

Giới thiệu tác giả, tác phẩm

Dẫn dắt để liên kết với nhận định và đoạn thơ cần chứng minh

Thân bài

Giới thiệu tác giả, tác phẩm

Khái quát hoặc giải thích nhận định

Nói về hình tượng sóng trong bài thơ

Phân tích đoạn thơ để làm sáng tỏ nhận định

+) Một tâm hồn luôn trăn trở

Cuộc đời có nhiều thử thách, nghịch lý cần vượt qua

+) Khao khát được yêu thương gắn bó

Nỗi nhớ nhung da diết

Luôn luôn chung thủy hướng về một mình anh- phương hướng duy nhất

Đánh giá nhận xét

Kết bài: tổng kết, chốt lại vấn đề

 

Đề 3

Mở bài: 

Giới thiệu về tác giả tác phẩm

Giới thiệu nhận định

Thân bài:

Giới thiệu tác giả, tác phẩm

Giải thích nhận định

Phân tích chứng minh nhận định 1

+)  Cảm xúc đối lập nhưng thống nhất trong lòng người đang yêu

+) Sự khát khao tình yêu mãi không thay đổi

+) Những bí ẩn về nguồn gốc của tình yêu như bí ấn về nguồn gốc của sóng biển

+) Nỗi nhớ thường trực trong tình yêu

+) Sự chung thủy không bao giờ đổi thay

+) Hi sinh tất cả cho tình yêu, vượt qua thử thách để có được tình yêu bền vững

Phân tích chứng minh nhận định 2

+) Tư thế chủ động tìm kiếm tình yêu, chủ động bày tỏ của nhân vật trữ tình

+) Khát vọng tình yêu mãnh liệt

+) Khát vọng dâng hiến hết mình cho tình yêu để tình yêu trở nên bất tử

Đánh giá, nhận xét

Kết bài: Tổng kết, chốt vấn đề

Dạng 3: Đề bài so sánh

Đề 1:

Mở bài

Giới thiệu đoạn thơ 1

Giới thiệu đoạn thơ 2

Có thể dùng những đoạn trích liên quan đến nỗi nhớ trong văn học hoặc kiến thức về tác giả tác phẩm để giới thiệu về hai đoạn thơ cần phân tíc

Thân bài

Luận điểm 1: giới thiệu về tác giả tác phẩm của đoạn thơ 1

+) Giới thiệu về nhà thơ Tố Hữu

+) Giới thiệu về phong cách sáng tác và đặc trưng nghệ thuật của ông

+) Giới thiệu tác phẩm và đoạn thơ cần phân tích

Luận điểm 2: giới thiệu về tác giả tác phẩm đoạn thơ 2

+) Giới thiệu về nhà thơ Xuân Quỳnh 

+) Giới thiệu về phong cách và đặc trưng nghệ thuật

+) Giới thiệu về tác phẩm và đoạn thơ cần phân tích

Luận điểm 3: phân tích đoạn thơ 1 

      4 câu sau: Nỗi nhớ Việt Bắc 

                         Điệp từ nhớ 

Đầu tiên, nỗi nhớ được so sánh với nỗi nhớ người yêu

Nỗi nhớ da diết cháy bỏng

-> đồng bào Việt Bắc như người yêu và Việt Bắc là vùng đất của tình yêu

Nhớ cảnh sắc tươi đẹp của thiên nhiên Việt Bắc

 Nhớ sự vất vả 

         Phân tích các hình ảnh thiên nhiên

         Phân tích từ người thương, cụm từ sớm khuya bếp lửa

Nhớ tình nghĩa của đồng bào

Phân tích chữ “ Từng” thể hiện sự chi tiết muốn nhớ trọn toàn bộ 

Tình nghĩa đã thấm đậm qua từng cỏ cây, con suối ở nơi đây

Nghệ thuật: Thơ lục bát, nhịp thơ tha thiết, giọng thơ nhẹ nhàng đi sâu vào lòng

 

Luận điểm 4:  Phân tích đoạn thơ thứ 2

+ ) Vị trí sóng, dù ở đâu thì cũng thì cũng nhớ tới bến bờ của mình; nỗi nhớ da diết đến mức không ngủ được

+) Còn em thì nhớ đến anh cả trong mơ còn thức. Em không chỉ nhớ đến anh trong thế giới tiềm thức mà ngay cả khi vô thức em vẫn không thôi nhớ anh

-> tình yêu say đắm mãnh liệt hơn cả con sóng ngoài kia nhớ về bến bờ của mình

Nghệ thuật : Thơ 5 chữ nhịp điệu da diết, nhịp điệu sóng, dùng nỗi nhớ của mình so sánh với nỗi nhớ bờ của sóng để càng nhấn mạnh hơn nổi bật hơn nỗi nhớ của tình yêu

- Luận điểm 5: So sánh

Giống: đều thể hiện nỗi nhớ da diết

Khác: Việt Bắc là thể hiện nỗi nhớ giữa người ra đi và người ở lại,thể hiện ân tình thủy chung với một thời quá khứ , là nỗi nhớ của cách mạng, mang màu sắc chính trị nhưng được thể hiện và miêu tả bằng từ ngữ và hình ảnh của tình yêu

           Sóng là thể hiện nỗi nhớ của tình yêu, của cảm xúc trái tim cô gái đang yêu, mãnh liệt và đắm say

=> phong cách của tác giả

Kết bài: Tổng kết và chốt lại vấn đề

 

Dạng 4: Dạng đề liên hệ

Đề 1:

Mở bài:

Giới thiệu tác giả, tác phẩm

Giới thiệu hình tượng sóng

Thân bài:

Giới thiệu tác giả tác phẩm

Giới thiệu hình tượng sóng

Phân tích hình tượng sóng: như đề 3 dạng 1

Liên hệ 

+) Vẻ đẹp người phụ nữ xưa: Thủy chung son sắc, khát khao tình yêu.

+) Vẻ đẹp người phụ nữ nay: Mạnh mẽ, chủ động, cống hiến hết mình vì tình yêu.

Đánh giá, nhận xét

Kết bài: Tổng kết, chốt vấn đề

 

Đề 2:

Mở bài

MB

Giới thiệu tác giả, tác phẩm

Dẫn dắt, liên kết để làm sáng tỏ suy nghĩ về tình yêu

Thân bài

Giới thiệu tác giả, tác phẩm

Phân tích bài thơ để thấy rõ được vấn đề tình yêu bài thơ đề cập đến

Liên hệ đến tình yêu , đặc biệt là tình yêu ngày nay

+) Tích cực: vẫn được những nét truyền thống của tình yêu và có thêm nhiều nét mới mẻ. Có những tình yêu đẹp , đáng ngưỡng mộ

+) Tiêu cực: những tệ nạn, tật xấu trong tình yêu

Đánh giá, nhận xét vấn đề

Kết bài: Tổng kết, chốt vấn đề.

 

Tin liên quan